طراحی پورتال

طراحی پورتال جایگاه ویژه ای در شرکت ها و سازمان های مختلف به خود اختصاص داده است و تحت نظر متخصصان و برنامه نویسان صورت می گیرد. این نوع طراحی بسیار گسترده است، از این رو قبل از آن که به توضیح آن بپردازیم بهتر است ابتدا با مفهوم پورتال آشنا شویم. در ادامه این مطلب از ثبت آراز ما را همراهی کنید تا بیشتر با طراحی پورتال آشنا شویم.

 

طراحی پورتال چیست؟

هنگامی که صحبت از پرتال می شود ممکن است با طراحی وب سایت اشتباه گرفته شود، اما مفهوم این واژه بسیار فراتر می باشد. در واقع پورتال به درگاه یا مکانی گفته می شود که داده ها و اسناد بسیار مهم سازمان ها را به شکل یکپارچه و منسجم سازماندهی نموده و مدیریت می نماید. این امکان برای پورتال ها وجود دارد که تمام قسمت ها و امکانات آن ها با گذشت زمان قابل گسترش و توسعه باشند، به بیان دیگر امکان تغییر و مدیریت اسناد، داده ها و پرسنل تحت شبکه های اینترنتی و سایر شبکه ها امکان پذیر است.

 

مفهوم پورتال در فضای اینترنت

اگر بخواهیم به مفهوم پورتال در فضای اینترنت و از نقطه نظر طراحی وب بپردازیم می توان آن را صفحه وبی در نظر گرفت که به کاربران اجازه دسترسی می دهد تا خواسته های خود را اعلام کنند و همانند درگاهی است که آن ها را به سمت مقالات و هر آنچه که به دنبال آن هستند هدایت می کند. به بیانی ساده تر با استفاده از آن مخاطبان راحت تر می توانند مطالب مورد نظر خود را جستجو نمایند.

 

تفاوت پورتال و وب سایت

شباهت ظاهری زیاد بین پورتال و وب سایت باعث می‌شود که بسیاری از افراد در تشخیص این دو از هم، دچار مشکل شوند. اما در واقع پورتال‌ها با وب سایت‌ها تفاوت بسیاری دارند.

به طور کلی وب سایت‌ها مجموعه‌ای از صفحات وب هستند در حالی که پورتال‌ها دروازه و دریچه‌ای برای ورود به شبکه جهانی اطلاعات هستند.

پورتال‌ها کاربران را به وب سایت‌ها یا پورتال‌های دیگر هدایت و راهنمایی می‌کنند در صورتی که وب سایت‌ها معمولا دارای اطلاعات کافی و کاملی هستند که فقط بر روی خود وب سایت قابل دسترسی هستند.

وب سایت یک پایگاه موضوع محور است به این معنا که هر وب سایت برای یک موضوع مشخص فعالیت می‌کند. مخاطبی که با یک سایت کار می‌کند نیز به نوعی با موضوع فعالیت آن سایت مرتبط است.

اما پورتال‌ها سیستم‌هایی کاربر محور هستند؛ یعنی امکانات پورتال به شکلی طراحی شده‌اند تا پاسخگوی تمامی نیازهای کاربران باشد.

 

موارد استفاده از پورتال

در گذشته از پورتال ها برای جستجو استفاده می شد، اما با توسعه شبکه اینترنت، امروزه کاربردهای گوناگونی را به خود اختصاص داده اند. در حال حاضر آن ها در انواع پورتال تخصصی، شرکتی، تجاری، سرمایه گذاری، علمی، شهری و… طراحی و مورد استفاده قرار می گیرند.

پورتال ها از این قابلیت برخوردارند که بدون طرح گرافیکی و به شکل کاملاً مستقل طراحی شوند، همچنین طراحی آن ها همانند یک وب سایت نیز امکان پذیر است. هدف اصلی طراحی آن ها، اطلاع رسانی تخصصی است اما مواردی نظیر سیستم های آماری، مکاتبات، پرداخت اینترنتی، نظرسنجی و… نیز مورد توجه واقع می شوند. کاربران با استفاده از پرتال می توانند به اطلاعات مرتبط بر اساس گروه کاربری خود دسترسی پیدا کنند، البته این کار با وارد نمودن نام کاربری و رمز عبور آن ها امکان پذیر است.

 

ویژگی پورتال

یک پرتال ویژگی هایی نظیر قابلیت یکپارچه سازی، ارتقاء و توسعه نیاز های سازمان، امکان جستجو و دسترسی به اطلاعات، دقت، سرعت و امنیت بالا، ارائه راهکار های مدیریتی و سازماندهی اطلاعات به مدیران، برقرای تماس با سایر کاربران، ارائه سرویس های رایج در اینترنت، ارتباط برقرار کردن با منابع خارجی به منظور کسب اطلاعات، انجام کار های روزمره، ارائه ابزار های مناسب جهت تولید و ارتقاء مطالب و امکان شخصی سازی ساختار برای هر کاربر را به خود اختصاص می دهد و مجموعه ای از وب سایت های کوچک داخلی را به منظور مشارکت های درون سازمانی و برون سازمانی در بر می گیرد.

 

انواع پورتال

پورتال‌ها برای یک موضوع، سرویس، تجارت یا خدمات خاص استفاده می‌شوند که کاربران آن‌ها هم افرادی خاص هستند. پورتال ها به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:

پورتال عمودی

پورتال‌های عمودی اطلاعات، ابزار، سرویس‌های جست و جو و گزارش و آمار در یک حوزه خاص را تهیه می‌کنند و در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

پورتال افقی

پورتال‌های افقی گستره وسیعی را پوشش می‌دهند برای مثال یاهو یک پورتال افقی است به عبارت دیگر پورتال‌های افقی پورتال‌هایی عمومی هستند که بانک‌های اطلاعاتی راجع به موضوعات زیاد و وسیعی هستند. در صورتی که پورتال‌های عمودی، پورتال‌هایی تخصصی هستند.

تقسیم بندی پورتال با توجه به کارکرد

پورتال‌ها را با توجه به کارکرد آن‌ها نیز می‌توان به انواع پورتال‌های سازمانی زیر تقسیم کرد:

پورتال سازمانی شرکتی

طراحی پورتال برای شرکت‌ها می‌تواند ابزاری کاربردی و راهگشا در راستای اهداف شرکت‌ها باشد. این طراحی کمک می‌کند تا گردش وظایف و کارها را به راحتی مدیریت کنند، بدون اتلاف وقت به اسناد و گزارش‌ها دسترسی داشته باشند و همکاری عمیقی بین بخش‌های مختلف شرکت به وجود بیاید.

پورتال سازمانی بانک ها

بانک‌ها از جمله سازمان‌های بزرگی هستند که روزانه هزاران نفر به خدمات‌ آن‌ها نیاز پیدا می‌کنند. امروزه خدمات بانک‌ها باید با سرعت هرچه بیشتر به سمت الکترونیکی شدن پیش بروند. طراحی پورتال سازمانی به بانک‌ها کمک می‌کند تا خدمات فیزیکی خود را در فضای الکترونیک ارائه دهند، تا ارباب رجوع بدون معطلی بتواند مشکل خود را حل کند.

پورتال سازمانی بیمه

شرکت‌ها و شعبه‌های بیمه با طراحی پورتال می‌توانند به کاربران این امکان را بدهند تا با استفاده از اینترنت از خدماتی مانند استعلام بیمه، پرداخت حق بیمه و خدمات دفترچه بیمه استفاده کنند.

پورتال سازمان های دولتی

در راستای اهداف دولت الکترونیک، سازمان‌ها و ادارات دولتی باید تمامی خدمات خود را به روی بستر اینترنت ارائه دهند. به این وسیله شهروندان بدون نیاز به مراجعه حضوری به سازمان‌ها می‌توانند نیازهای خود را برطرف کنند.

پورتال دانشگاهی

پورتال‌ دانشجویی یا دانشگاهی به کارکنان دانشگاه و دانشجویان کمک می‌کند تا کارهای اداری مربوط به دانشگاه مانند فرآیند ثبت نام، انتخاب واحد و فارغ التحصیلی را با سرعت زیاد و صرف کمترین زمان و انرژی انجام دهند.

پورتال خبری

پورتال‌های خبری سامانه‌های تحت وبی هستند که اخبار را از منابع گوناگون جمع کرده و آن‌ها را در موضوعات مختلف دسته بندی می‌کنند و به کاربران ارائه می‌دهند.

با رونق طراحی پورتال‌های خبری، روش سنتی و رسمی انتشار اخبار کمرنگ شده و روز به روز به خوانندگان و دنبال کنندگان آنلاین اخبار افزوده می‌شود.

پورتال خرید

پورتال‌های خرید به منظور دسترسی مستقیم مشتری به طیف وسیعی از محصولات، خدمات و اطلاعات طراحی می‌شوند.

در پورتال‌های خرید باید امکاناتی مانند، معرفی فروشندگان مختلف، مقایسه محصولات، قیمت توزیع کننده‌های مختلف، معرفی محصول و راهنمای استفاده از محصولات و نمایش وضعیت سفارش مشتری را داشته باشد.

پورتال شخصی

هر شخص برای ایجاد پایگاهی برای تعامل و اطلاع رسانی بین خود و گروه خاصی از مخاطبان می‌تواند پورتال شخصی طراحی کند.

متخصصان حوزه‌های مختلف با راه اندازی پورتال‌های شخصی می‌توانند خود را به گروه دوستان و مخاطبان خود معرفی کنند و دانش و آموخته‌ها و تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارند.

 

طراحی پورتال

هم اکنون که با مفهوم و ویژگی های پورتال آشنا شدیم وقت آن رسیده که به بحث طراحی آن بپردازیم.

به منظور طراحی یک پرتال ابتدا باید اهداف مشخص شوند، اینکه چه استفاده ای از آن خواهید داشت و هدف از طراحی آن چیست. آن ها کاربرد های بسیاری دارند که براساس قابلیت های مورد نظر طراحی می شوند. برای مثال پورتال های سازمانی داده های مربوط به سازمان، پرسنل، ساعات کاری، پروژه ها، گزارش ها و… را در بر می گیرند و پورتال های مربوط به شرکت های تولیدی، اطلاعات مرتبط با مشتریان، انبارداری، فروش، تولید و… را شامل می شوند. لازم به ذکر است که به منظور طراحی آن ها از زبان های برنامه نویسی PHP و ASP استفاده می شود، زیرا پرتال ها به منابع مختلف متصل می شوند و بنابراین امنیت آن ها باید بسیار بالا باشد.

در طراحی پورتال مهم ترین نکته ای که به آن توجه می شود، برنامه ریزی براساس نوع کاربران ورودی است، در واقع کاربران باید از قبل مشخص شوند. اما مواردی مانند دسته بندی به بخش های مختلف، سرعت بارگذاری، زیبایی طرح، امنیت بالا و چیدمان سایت نیز باید به خوبی رعایت شوند. همان طور که می دانید طراحی پورتال همانند طراحی وب سایت مزایای بی شماری در بر دارد که به طور مختصر به آن ها اشاره می کنیم. این مزایا شامل طبقه بندی اطلاعات به منظور دسترسی آسان، سهولت در نصب و راه اندازی، استفاده بدون هیچ محدودیت زمانی یا مکانی، انجام تمام امور توسط کاربر، ارسال پیام های مختلف، جستجوی داده ها و نمایش آن ها طبق فرمت های انتخابی، برقراری گفت و گو، ایجاد امنیت بالا برای اطلاعات، فراهم نمودن سرویس های مختلف برای کاربران، دانلود کردن با فرمت های گوناگون، ارسال خبر و… می باشد.

 

جمع بندی

با توجه به تعاریفی که در این مقاله عنوان شد می توان گفت پورتال، وب سایتی است که نه تنها اطلاعات مورد نیاز کاربران را فراهم می کند، بلکه امکان انجام کارهای دیگر را نیز برای آن ها فراهم می سازد. در اصل به سایتی که کاربر در آن فعالیت دارد و تنها جنبه اطلاع رسانی آن مد نظر نیست، پورتال گفته می شود، که می تواند یک سایت ساده دانشجویی باشد یا یک سایت پیچیده ارتباط با مشتریان، در هر صورت طراحی آن باید توسط متخصصین فعال در این زمینه و برنامه نویسان وب صورت گیرد.

 

سوالات متداول در مورد طراحی پورتال